Wreszcie! Od teraz możecie korzystać z Europejskiej Emerytury. To produkt inwestycyjny, który łączy w sobie wielokrotnie nagradzane, pasywne, globalne portfele Finax z dwoma nowymi elementami. Po pierwsze, niższą opłatą. Po drugie, zwolnieniem z tzw. podatku Belki. Brzmi świetnie, prawda?

W skrócie: Nikt nie lubi płacić podatków, także od zysków kapitałowych (19% w Polsce). Tymczasem od kwoty zainwestowanej w OIPE (roczny limit wpłat w 2024 roku wynosi 23 472 zł i co roku rośnie) nie zapłacisz podatku, o ile nie wycofasz środków przed 60. urodzinami.

OIPE z Finax jest tańsze niż nasz standardowy produkt (pobieramy 0,72% aktywów rocznie za zarządzanie), choć w środku znajdują się takie same portfele funduszy ETF. Naszym zdaniem, to dobry produkt zarówno dla tych, którzy zaczynają inwestycyjną przygodę, jak i tych, którzy szukają kolejnego inwestycji ze zwolnieniami podatkowymi.

Naszą Europejską Emeryturę otworzysz w kwadrans, bez wychodzenia z domu. W każdej chwili możesz też zmienić dostawcę OIPE w Polsce, bez opłat. Moesz też zrezygnować z inwestowania. Oszczędzający mogą (ale nie muszą) kontynuować inwestowanie z OIPE w Finax, gdy zmienią rezydencję podatkową.

Zanim zainwestujecie, poznajcie dokładnie nasze OIPE. Pomoże ten tekst, z którego dowiecie się:

1. Co to jest Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny (ang. PEPP)
   
   
2. Dlaczego zdecydowaliśmy się oferować OIPE Polakom
   
   
3. Czym się różni Europejska Emerytura od IKE
   
   
4. Jakie są zalety OIPE
   
   
5. Dla kogo jest nowy produkt emerytalny
   
   
6. Jak inwestowane są Wasze oszczędności w OIPE
   
   
7. Bezpieczeństwo Europejskiej Emerytury
   
   
8. Ile kosztuje OIPE w Finax
   
   
9. Jakie są korzyści podatkowe z OIPE
   
   
10. Zostałem emerytem i co dalej, czyli wypłata z OIPE
    
    
11. Najczęstsze pytania dotyczące Europejskiej Emerytury
    
    

1. Co to jest OIPE

OIPE to nic innego, jak polskie tłumaczenie PEPP (ang. Pan-European Personal Pension Products). To dobry pomysł Unii Europejskiej, która dostrzegła, że społeczeństwa się starzeją, pracownicy są coraz bardziej mobilni, pracują już nie tylko na etacie, nie tylko w jednym kraju. Jednocześnie, w państwach członkowskich panuje chaos lub brak programów emerytalnych. Bruksela zaczęła więc wymuszać na rządach, by wprowadziły prosty i tani produkt.

Ma być transgraniczny, prosty, przejrzysty, elastyczny w wypłacie i polityce inwestycyjnej, i dystrybuowany online. Oszczędzający mogą „zabrać ze sobą” OIPE, gdy zmienią pracę lub zmienią kraj. Jego dostawcy mają także obowiązek oferowania produktu podstawowego z roczną opłatą za zarządzanie na poziomie maksymalnie 1%.

Czym zatem jest OIPE? Podsumujmy:

• to dobrowolny program oszczędności emerytalnych,
• przeznaczony dla wszystkich mieszkańców Unii Europejskiej,
• tworzący jednolity rynek dobrowolnego produktu emerytalnego dla całej UE, podobnie do sposobu funkcjonowania 401(k) w Stanach Zjednoczonych,
• świadczony przez szeroką gamę instytucji finansowych - banki, zakłady ubezpieczeń, brokerów papierów wartościowych, firmy zarządzające aktywami, alternatywne firmy inwestycyjne oraz pracownicze towarzystwa emerytalne,

Produkt ma zachęcić mieszkańców UE do inwestowania, poprawiając w ten sposób przepływ kapitału do przedsiębiorstw, możliwości innowacji i pośrednio wspierając zatrudnienie w UE. Wielkie słowa, ale gdzie korzyści dla inwestorów?

2. Polski pomysł na PEPP

Państwom członkowskim zostawiono wybór, jeśli chodzi o rozwiązania podatkowe, skłaniające do inwestycji w OIPE. Nie ma co ukrywać, że to one w znacznym stopniu przesądzą o atrakcyjności produktu dla inwestorów indywidualnych. Okazuje się, że w każdym z krajów poziom zachęt i usytuowanie produktu w trzecim filarze są odmienne. Polska ustawa, opublikowana we wrześniu 2023, bazuje na rozwiązaniach znanych z innego rodzimego produktu emerytalnego, czyli IKE.

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) to element tzw. trzeciego filaru emerytalnego, czyli dodatkowych, dobrowolnych oszczędności. W Polsce mamy wysyp tego typu produktów (oprócz IKE i OIPE, jeszcze PPK, PPE i IKZE), które opisaliśmy już dość szczegółowo.  Niestety, ich obfitość nie przekłada się na popularność, bo w ich ramach inwestuje tylko kilka procent Polaków.

Misją Finax jest towarzyszenie inwestorom w całym cyklu życia Waszych portfeli. Emerytura to ich kluczowy element. Tym bardziej że emerytura z ZUS nam nie wystarczy do godnego życia. Jeszcze w 2013 r. świeżo upieczony emeryt otrzymywał średnio 55,6% przeciętnego wynagrodzenia w ostatnim kwartale minionego roku kalendarzowego (ten wskaźnik to stopa zastąpienia). Mało? Perspektywę zmieniają kolejne dane. Do 2020 r. stopa zastąpienia spadła bowiem do... 42,4%.

I choć ze względu na nadmiarowe „covidowe” zgony w okresie pandemii po raz pierwszy od wielu lat zmalała średnia długość trwania życia, co wpłynęło na krótkoterminowy skok wysokości stopy zastąpienia w kolejnym roku (45,2% w 2021 r.), nieuchronnie zaczęła już ona spadać, a prognozy są bezlitosne – według szacunków ZUS do 2050 r. stopa zastąpienia ma spaść do zaledwie 25,3%.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Głównego Urzędu Statystycznego

Jeżeli więc jesteś dziś 38-latkiem, jak przeciętny klient Finax, przy założeniu, że przejdziesz na emeryturę po ukończeniu 65 lat, przeciętnie otrzymasz... jedną czwartą swojej ostatniej pensji. Przerażony(-a)?

Jak sprawdzić, ile będę miał na emeryturze >>

W Finax uważamy, że obecnie oferowane programy dobrowolnego oszczędzania na emeryturę są tutaj znacznie opóźnione w stosunku do standardów światowych:

• nie osiągają wystarczająco dobrych wyników,
• mają wysokie opłaty,
• nie są przejrzyste,
• tracą potencjalne korzyści w fazie wypłat,
• mają słabo ustalone zasady inwestowania,
• nie dostarczają nowoczesnych rozwiązań.

Chcemy być tego przeciwieństwem i dostarczać proste, nowoczesne, tanie i przejrzyste rozwiązanie, oparte na indeksowych funduszach ETF.

Wierzymy, że takie podejście zapewni oszczędzającym lepszą obsługę i, w ostatecznym efekcie, znacznie wyższą emeryturę niż obecnie dostępne programy. Ta surowa ocena nie dotyczy wszystkich programów emerytalnych, ale wspierają ją badania profesora Waliszewskiego, dotyczące IKE. Większość ankietowanych nie jest zadowolona z rezultatów tego produktu.

3. OIPE czy IKE

Wiecie już, że w Polsce OIPE zaprojektowano na wzór IKE. Z identycznymi limitami inwestycyjnymi, podobnymi warunkami wypłat, transferów, dziedziczenia i opodatkowania.

Między produktami są jednak pewne różnice. Najważniejsze to umocowanie OIPE w unijnych regulacjach, maksymalna opłata, a także forma zarządzania. W IKE, tych w biurach maklerskich, musicie sami prowadzić swój portfel. W OIPE robi to za Was firma inwestycyjna, na przykład Finax.

Jeśli czytacie ten tekst pewnie wiecie już, że naszym zdaniem inwestowanie z robodoradcą pozwala zaoszczędzić emocje, pieniądze, a przede wszystkim czas. Lepiej brać rynkową średnią, zamiast próbować pobić indeksy, choć oczywiście to drugie też jest możliwe. Wybór należy do Was.

Porównaliśmy Europejską Emeryturę z IKE w domach maklerskich i towarzystwach funduszy inwestycyjnych. Efekt niżej, a po głębszą analizę odsyłamy do tekstu, w którym szczegółowo porównujemy oba typu produktów.

Porównanie jest na tyle istotne, że polski ustawodawca dopuszcza transfer całego IKE do OIPE. W Finax zawsze przy tego typu okazjach oferujemy dodatkowy bonus.

4. Zalety OIPE

• Mobilność. Oszczędzający będą mieli jeden dobrowolny produkt emerytalny, który będą mogli przenieść do innego kraju w przypadku zmiany miejsca zamieszkania i kontynuować inwestowanie u tego samego dostawcy lub też zmienić dostawcę w ramach UE.
• Maksymalna wysokość wszelkich opłat ustalona jest na 1% wartości zarządzanych aktywów.
• Pełna przejrzystość produktów i jednolite zasady dla każdego produktu niezależnie od rodzaju firmy dostarczającej produkt.
• Pewność legislacyjna na poziomie Unii Europejskiej. Zmiany będą obowiązywać jednolicie w całej Europie, a produkt uniknie krajowych wpływów politycznych. Polscy inwestorzy, którym kiedyś zabrano połowę środków z OFE, najlepiej to zrozumieją.
• Brak podatku. Powtarzamy się, ale zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych (zachowasz zatem te 19% zysków, które w przeciwnym wypadku musiałbyś oddać państwu) jest tego warte.

Tyle o europejskich i polskich ramach prawnych. Dla inwestorów najważniejszy jest jednak sam produkt. W Europejskiej Emeryturze postawiliśmy na to, czego oczekują nie tylko regulatorzy, ale i drobni inwestorzy. Znów z pomocą przychodzą wspomniane badania profesora Waliszewskiego. Wynika z nich, że dla inwestującego w III filarze ważne są takie elementy (w skali od 1 do 10):

W Finax postaraliśmy się, by Europejska Emerytura miała wszystkie pięć wskazanych cech na możliwie wysokim poziomie.

Skoro znamy zalety, to wiemy, dla kogo to produkt.

5. Dla kogo OIPE

OIPE oferujemy każdemu, kto nie chce na starość polegać tylko na państwowej emeryturze, a zamiast tego woli dobrowolnie oszczędzać na ten cel. OIPE może być jednak szczególnie interesujące dla:

• Osób szukających sposobu na długoterminowe inwestowanie bez konieczności płacenia podatku od zysków kapitałowych,
• Tych, którzy mają już IKE i IKZE, ale szukają trzeciego korzystnie opodatkowanego produktu,
• Inwestujących w IKE, ale niezadowolonych z tego produktu (w proponowanej ustawie przewidziano możliwość transferu środków z IKE do OIPE),
• Samozatrudnieni, których w krajach europejskich jest coraz więcej,
• Młodych ludzi o wysokiej mobilności na europejskim rynku pracy.
• Przedsiębiorstw międzynarodowych, które dzięki OIPE mogą zapewnić wszystkim swoim europejskim pracownikom jedno świadczenie emerytalne o takich samych warunkach we wszystkich krajach, w których prowadzą działalność (co jednak zależy od lokalnego ustawodawcy).
• Firm lokalnych, które zatrudniają obywateli zagranicznych na określony czas,
• Firmom, które w ramach benefitu pracowniczego chcą zadbać o sytuację finansową swoich pracowników na emeryturze.

Polskie subkonto OIPE może założyć każda pełnoletnia osoba, jeżeli nie:

• osiągnęła wieku emerytalnego
• nabyła uprawnień emerytalnych i ukończyła 55. rok życia (jednocześnie)
• gromadzi oszczędności na subkoncie OIPE prowadzonym przez innego dostawcę
• dokonała w przeszłości wypłaty środków zgromadzonych na subkoncie OIPE (tej z korzyścią podatkową, po spełnieniu warunków do wypłaty “emerytalnej” - nie mylić ze zwrotem, czyli wcześniejszym zamknięciem konta OIPE, które nie stoi na przeszkodzie otwarciu OIPE po raz kolejny w przyszłości)

Nie musisz być milionerem! Wystarczy 10 EUR lub 50 zł (tak, można wpłacać w euro – jeśli przekroczysz limit roczny, odeślemy Ci nadwyżkę).

6. Jak inwestujemy pieniądze w OIPE

Finax będzie inwestował Twoje wpłaty do OIPE w fundusze ETF, tak jak robi to już dziś w ramach innych produktów. Skład portfela w pierwszych latach oszczędzania będzie praktycznie identyczny, jak obecnie oferowany portfel 100% akcji (zobacz, co jest w środku).

Rejestracja na razie będzie odbywać się online z poziomu przeglądarki internetowej, później również za pośrednictwem aplikacji mobilnej Finax. Sam proces jest bardzo prosty i łatwy do zrozumienia, czego wymaga z resztą samo rozporządzenie. Zawarcie umowy o prowadzenie OIPE zajmie od 10 do 15 minut. Weryfikacja tożsamości odbywa się za pomocą biometrii twarzy, dzięki czemu klienci mogą założyć konto z zacisza własnego domu.

Algorytm naszego robo-doradcy zaproponuje Wam odpowiedni profil ryzyka, doradzi, ile powinieneś/powinnaś inwestować, aby uzyskać pożądaną kwotę emerytury. Automatycznie zainwestuje też wszystkie Wasze wpłaty i utrzyma właściwy poziom ryzyka inwestycyjnego.

Piszemy o profilu ryzyka, bo w ramach OIPE możliwy jest także alternatywny, konserwatywny produkt, w którym zaczynasz inwestowanie od portfela złożonego w 80% z ETF-ów akcyjnych i 20% obligacyjnych. W każdej chwili możesz bezpłatnie wybrać inny wariant inwestycyjny.

Pamiętaj, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem. Więcej informacji o ryzyku>>

7. Bezpieczeństwo środków 

Podczas procesu licencjonowania nasz model został poddany bardzo rygorystycznym testom, których wymaga unijne rozporządzenie dotyczące PEPP. Na naszym produkcie przeprowadzone zostały symulacje dla ponad 15 milionów scenariuszy. Musieliśmy wykazać, z dużym prawdopodobieństwem, że wzrost wartości aktywów inwestorów będzie przewyższać oczekiwaną inflację.

Finax jest pod stałym nadzorem Narodowego Banku Słowacji oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA), a polskie subkonto także pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego.

Początkowo oszczędzający będą inwestować swoje oszczędności w około 7 400 największych i najlepiej prosperujących firm z całego świata, a na 10 lat przed emeryturą część oszczędności zacznie nieliniowo przechodzić w bardziej konserwatywne obligacje.

Jednocześnie nasze rozwiązanie eliminuje to, co uważam za największy mankament innych produktów emerytalnych, czyli strategię inwestycyjną fazy wypłaty. Podczas gdy w innych produktach na emeryturze oszczędzający ma cały swój kapitał w konserwatywnych funduszach wypłat, w Finax oszczędzający będzie miał trzy piąte swoich aktywów w akcjach przez całą fazę wypłat, co pozwoli na wzrost wartości aktywów również w fazie wypłat na emeryturze.

8. Opłaty w Europejskiej Emeryturze

Klienci ponoszą żadnych opłat za zakupy, sprzedaż, otwarcie, wyniki lub zamknięcia konta czy za zaksięgowanie wpłat. Płacicie Finax wyłącznie opłatę za zarządzanie portfelem w wysokości 0,6% rocznie + VAT, czyli łącznie 0,72% rocznie.

To znacznie poniżej standardowej opłaty w Finax (1,2% rocznie) oraz poniżej górnego limitu nakładanego przez UE na podstawowy produkt PEPP (1% rocznie).

W funduszach ETF, które składają się na portfele Europejskiej Emerytury, zaszyte są też opłaty dla ich dostawców. Wynoszą około 0,16%-0,18% rocznie.

Portfele Finax prowadzone są w euro, ale nie na konto OIPE możesz spokojnie wpłacać złote. Wymienimy je w banku na euro po korzystnym kursie (tzw. spread walutowy nie przekracza pół grosza za jedno euro).

9. Korzyści podatkowe w OIPE

Podatki stanowią istotną różnicę w stosunku do konwencjonalnego Inteligentnego Inwestowania z Finax. Zysk wypracowany w ramach OIPE jest zwolniony z podatków od zysków kapitałowych na zasadach analogicznych jak w IKE, co zwiększa atrakcyjność Europejskiej Emerytury w porównaniu z obecnymi produktami Finax.

Polska nie może zbankrutować, więc mamy roczny limit wpłat na konto OIPE. W 2024 roku wynosi on 23 472 zł. Limit ustalany jest analogicznie do tego z IKE (trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia) i systematycznie rośnie:

Oczywiście, jeśli wypłacisz środki przed emeryturą, zapłacisz podatek Belki.

10. Wypłata z OIPE

Dostawcę OIPE w Polsce możesz zmienić bez opłat w każdej chwili. 

Liczymy jednak, że zostaniesz z nami do wypłaty. Wniosek o wypłatę świadczeń z Finax można złożyć po:

• osiągnięciu wieku 60 lat lub ukończeniu 55 lat i nabyciu uprawnień emerytalnych oraz
• dokonaniu wpłat na polskie subkonto w dowolnych 5 różnych latach kalendarzowych lub wpłaceniu ponad połowy składek na 5 lat przed planowaną wypłatą

Warto też pamiętać, że zgromadzone środki podlegają dziedziczeniu.

11. Najpopularniejsze pytania dotyczące Europejskiej Emerytury

• Co się stanie, jeśli przeprowadzę się do innego kraju? 

Jeśli zmienisz miejsce zamieszkania na inne państwo członkowskie, w którym nie możemy zaoferować Ci otwarcia subkonta, masz prawo do dalszego wpłacania u nas składek na ostatnio otwarte subkonto lub możesz zmienić dostawcę OIPE. Europejski Organ Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) prowadzi rejestr publiczny zawierający wszystkie informacje dotyczące zarejestrowanych dostawców OIPE oraz państw członkowskich, w których oferowane są produkty OIPE. Rejestr ten zawiera również informacje o warunkach fazy oszczędzania i płatności dla poszczególnych krajów. Finax prowadzi subkonta dla Słowacji, Czech, Chorwacji oraz Polski.

• Czy mogę wycofać się z produktu przed terminem? 

Możesz rozwiązać umowę w zakresie polskiego subkonta z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia w formie pisemnej. W takim przypadku od zysków kapitałowych zostanie naliczony i pobrany podatek dochodowy.  Umowa OIPE jest ważna do dnia, w którym zostanie wysłana do Klienta ostatnia wypłata zgromadzonych oszczędności. W przypadku zmiany dostawcy OIPE, umowa trwa do dnia zakończenia procedury zmiany dostawcy.

Zapoznaj się z także z dokumentem (OIPE KID) zawierającym kluczowe informacje dotyczące strategii 100/60 lub 80/60, który z pewnością odpowie na większość pytań. 

Więcej pytań i odpowiedzi poznacie także z lektury tekstu „OIPE w pytaniach i odpowiedziach”.  Warto też obejrzeć film Klaudii i Mateusza z prezentacji produktu: