Tak zaczęła się historia mojego syna Miška. Jest uczniem drugiej klasy szkoły podstawowej. Zgodnie z programem nauczania stworzonym przez słowacki instytut pedagogiczny w 2014 r., uczeń, który ukończył pierwszy etap szkoły podstawowej, powinien wiedzieć o finansach naprawdę sporo. Wiem, że w Polsce ambicje nie są tak duże. Nawet na papierze. 

Niestety, także na Słowacji rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Większość szkół podstawowych nie prowadzi zajęć z zakresu finansów, a szkoła mojego syna nie jest wyjątkiem. Postanowiłem więc wziąć odpowiedzialność w swoje ręce i zacząć od siebie w swoim domu.

W ciągu kilku lat Miško uzbierał w swojej śwince skarbonce całkiem niezłą sumę 134 euro i 12 centów. Część dostał z okazji urodzin, imienin czy świąt, a część jako mniejsze nagrody.

Warren Buffet jest dziś w trójce najbogatszych ludzi świata i większość swojego majątku zdobył dzięki inwestycjom. Czy wiesz, kiedy zaczął inwestować? Kiedy miał 11 lat. Włożył w papiery wartościowe dokładnie 115 $. Jak później wspomniał, żałował, że nie zaczął inwestować jeszcze wcześniej. Swoją drogą, czy wiesz może, jaka byłaby ich wartość, gdyby zainwestował je w indeks 500 największych amerykańskich firm (S&P 500)? Około 550 000 dolarów.

Jako odpowiedzialny rodzic, już dziś oszczędzam na studia i start w życiu dla swoich dzieci. Niedawno pisałem też o tym w jednym z blogów. Mam szczęście, że moja żona i ja mamy dobre zarobki i możemy dać dzieciom to, czego potrzebują. Jeśli jednak dałabym im wszystko, czego sobie zażyczą, w przyszłości nie nauczyłyby się odpowiedzialnie dbać o swoje pieniądze.

Z dzieckiem o pieniądzach

W przypadku inwestycji i zarządzania finansami bardzo ważne jest własne doświadczenie. Dlatego chciałem, żeby mój syn nauczył się dbać o swoje pieniądze. Jak zatem postąpiłem?

1. Wyjaśniłem mu, że cena rzeczy, które kupujemy stale wzrasta (inflacja). Dziś, gdy idziemy na lody, gałka kosztuje od 50 centów do 1 euro. Kiedy miałem tyle lat, ile on, za te pieniądze mogłem kupić 20 gałek lodów. Dlatego, jeśli trzyma pieniądze w skarbonce, kupuje co roku coraz mniej gałek lodów.
2. Wyjaśniłem mu, że ma dwie możliwości pomnażania pieniędzy. W banku, gdzie otrzymuje odsetki lub też inwestując w firmy produkujące towary, z których korzysta na co dzień i za to firmy wynagradzają go częścią zysku. Jeśli firma odniesie duży sukces, wzrośnie również jej wartość.
3. Rozmawialiśmy o tym, jak moi rodzice pomogli mi, abym mógł pójść na studia i potem, gdy po ich ukończeniu mogłem dalej mieszkać w ich mieszkaniu. Pokazałem mu, że na obydwie te rzeczy już dla niego oszczędzamy.
4. Porozmawialiśmy o tym, na co chciałby właśnie oszczędzać. Najbardziej marzył, by odłożyć na potężny rower z przerzutkami z przodu i z tyłu - świetnie. Chciał zaoszczędzić również na prawdziwy samochód, gdy będzie dorosły - trochę mu w tym pomogłem, ale był tym naprawdę zachwycony. Na koniec powiedziałem mu, że byłoby dobrze odkładać coś również na starość, tak jak to robię ja. Z każdego euro, które dziś zainwestuje, na emeryturze będzie mieć 110 euro. Tyle razy pomnoży się jego każde euro. Bardzo mu się to spodobało. Cele zatem stały się jasne.
5. W ostateczności usiedliśmy i zapisaliśmy, w jaki sposób możemy podzielić pieniądze. Chciał zostawić w domu 50 euro, gdyby chciał coś kupić (już wie, że powinien inwestować długoterminowo, a pieniądze, których będzie wkrótce potrzebował, może trzymać w skarbonce). Resztę podzielił sprawiedliwie na każdy cel.

Konto dla dziecka w Finax

Jako bonus wpłaciłem 10 euro na każde z kont Miška. Ostateczna kwota, którą wysłał do Finax – bo jaki inny portfel miałem mu polecić? - w symboliczny sposób okazała się taka sama, jak ta, którą zainwestował Warren Buffett, gdy miał 11 lat. Jestem dumnym ojcem, ponieważ Miško zrobił to wcześniej niż pan Buffett.

Wyniki portfele są zatem następujące:

• Oszczędzanie na rower przez 4 lata, ryzyko: 40% akcji
• Oszczędzanie na samochód przez 12 lat, ryzyko: 80% akcji
• Oszczędności na emeryturę przez 56 lat, ryzyko: 100% akcji

Cieszę się, że Miško od czasu do czasu sam sprawdza swoje konto. Był już dwa euro w minusie, dziś jest trzy euro w plusie. Kiedy w ostatnie święta wielkanocne dostał 30 euro, byłem bardzo zadowolony, że postanowił ponownie je zainwestować i nie zostawiać ich w skarbonce.

W osobnych wpisach na blogu Finax wyjaśnimy Wam wkrótce, jak technicznie założyć konto dziecku oraz pokażemy, jak wygląda sytuacja prawna dziecka-inwestora. 

Sukces wychowawczy

Moje starania o edukację Miška zakończyły się sukcesem finansowym. Rozmowa, którą odbył z prawie siedemdziesięcioletnią babcią, mówi sama za siebie.

Miško: „Babciu, mam już konto w Finax”.

Babcia: „Misko, ja też mam konto w Finax, ale nawet nie mogę na nie spojrzeć, bo nie pamiętam hasła”.

Miško: "Babciu, pokaż mi, zresetuję Ci hasło i zalogujemy się."

Po zalogowaniu się babcia zauważy, że na jednym koncie ma wyższą stopę zwrotu, a na drugim niższą. Zastanawia się, jak to możliwe, gdy zainwestowała pieniądze w tym samym czasie.

Miško: „Ale babciu, te konta mają przecież inne ryzyko!”