Ceny energii pozostają wysokie, a prowadzenie gospodarstwa domowego pochłania coraz więcej pieniędzy mieszkańców Europy Środkowej. W ostatnich miesiącach pisaliśmy, jak oszczędzać na gazie, energii elektrycznej, paliwie i niepotrzebnych, impulsywnych zakupach.

Tym razem postanowiliśmy omówić, które urządzenia "pożerają" najwięcej energii w przeciętnych gospodarstwach domowych. Optymalizacja każdego z nich pozwoli zaoszczędzić nawet kilkaset złotych w skali roku! Pozostałe, niewielkie urządzenia nie wymagają tyle uwagi, ponieważ ich udział w miesięcznych rachunkach jest znacznie mniejszy.

A oto ranking najbardziej energochłonnych urządzeń. Niektóre z nich dotyczą raczej wolnostojących domów niż mieszkań, możesz więc przejść bezpośrednio do tych, które Cię interesują, klikając na nie:

• Bojler (kocioł grzewczy)
• Piec
• Lodówka z zamrażarką
• Pompa cyrkulacyjna
• Pralka
• Suszarka bębnowa
• Telewizor
• Kuchenka

Bojler (kocioł grzewczy)

Ogrzewanie wody jest jednym z największych wydatków w każdym gospodarstwie domowym. Istnieje kilka sposobów, żeby na nim zaoszczędzić, nawet bez wielkich inwestycji. Na początek, nie podgrzewaj wody do niepotrzebnie wysokich temperatur. W ciepłych miesiącach wystarczy 50-55 stopni, zimą 60.

Zamiast kąpieli w wannie wybieraj raczej prysznic. Do higieny osobistej używaj zimnej wody. Warto oprócz tego rozważyć również wymianę kotła. Zwłaszcza, jeśli jest starszy niż 10 lat.

Nowoczesne modele charakteryzują się znacznie niższym zużyciem energii. Jeśli jednak zdecydujesz się na wymianę, staniesz przed kolejnym dylematem - jakiego rodzaju energii używać: gazu czy prądu.

Bojler gazowy jest droższy zarówno jeśli chodzi o cenę zakupu, jak i o koszty instalacji (potrzebne jest przyłącze gazowe, komin itp.). Różnica może więc wynosić kilka tysięcy złotych. Droższy jest również coroczny serwis urządzeń gazowych, za który zapłacisz dodatkowo kilkaset złotych. Dodatkowo, w niektórych nowszych nieruchomościach nie ma dostępu do gazu (deweloperzy coraz rzadziej je uwzględniają).

Energia elektryczna jest z kolei często kilkukrotnie droższa od gazu. W związku z tym koszty energii mogą sprawić, że kocioł elektryczny wyjdzie drożej, jeśli wziąć pod uwagę cały okres użytkowania.

Inną opcją jest zainstalowanie pompy ciepła. W tym przypadku należy jednak liczyć się z wysokimi kosztami początkowymi. W zależności od typu domu pompa ciepła kosztuje od kilkanastu do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Taki zakup może mieć jednak stosunkowo krótki okres zwrotu. Pompa ciepła jako źródło ciepła wykorzystuje bowiem energię zawartą w powietrzu lub ziemi. Energia elektryczna potrzebna jest tylko do pokrycia przerw w dostawie prądu i do sprężania powietrza. Zużywa zaledwie jedną trzecią energii elektrycznej zużywanej przez kocioł elektryczny.

Każda z tych opcji może być połączona z kolektorami słonecznymi. W zimie, gdy słońce świeci słabiej, pokrywają więc one 60-65% rocznego zużycia energii do ogrzewania wody. Pozostałą część trzeba pokryć za pomocą jednego z wymienionych wyżej urządzeń.

Warto przyjrzeć się także możliwością pozyskania dotacji, które często pozwalają pokryć zdecydowaną większość kosztów instalacji pompy ciepła lub paneli słonecznych.

Piec

W poprzednich artykułach opisywaliśmy ogólne wskazówki, jak oszczędzać na ogrzewaniu domu. Piec, który zasila system grzewczy, zasługuje jednak na uwagę sam w sobie. Przede wszystkim, jego regularne serwisowanie jest ważne dla wydajności energetycznej. Przed każdym sezonem zleć fachowcowi jego przegląd i oczyszczenie zatkanych miejsc w wymienniku ciepła.

Koszt takiego przeglądu wynosi kilkaset złotych, zaoszczędzisz jednak na trzy sposoby. Sprawny piec to niższe rachunki za media, mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia kosztownych awarii i dłuższa żywotność pieca. Podobnie jak w przypadku kotłów, czasem warto rozważyć jego wymianę, jeśli ten ma już swoje lata i generuje wysokie koszty eksploatacji.

Decydując się na ten krok, zastanów się nad zakupem pieca kondensacyjnego. Takie piece wychwytują parę wodną, która normalnie wydostaje się przez komin, i wykorzystują jej energię do ogrzewania domu. Dzięki temu potrzebują mniej paliwa i zużywają o 10% mniej gazu rocznie niż konwencjonalne piece gazowe.

Koszty jego instalacji są jednak nieco wyższe. Po dokonaniu wszystkich niezbędnych modyfikacji można zapłacić około 10 000 żłotych. Mimo to, w porównaniu z 20-letnim piecem niekondensacyjnym, pozwala on zaoszczędzić prawie jedną trzecią energii. Jeśli mieszkasz w ocieplonym domu o powierzchni 150 m2 i płacisz 6400 złotych rocznie za ogrzewanie, dzięki wymianie urządzenia zaoszczędzisz 2132 złote rocznie. Oznacza to, że inwestycja zwróci się w ciągu 4,5 roku, a przez resztę okresu eksploatacji zaoszczędzisz tysiące złotych.

Lodówka z zamrażarką

To urządzenie, które przez cały rok ma duży udział w rachunkacg za energię - głównie dlatego, że cały czas musi być włączona. Istnieje jednak kilka wskazówek, które pozwolą Ci zmniejszyć jej zużycie energii.

Sprawdź uszczelkę w drzwiach lodówki i wymień ją, jeśli zimne powietrze wydostaje się na zewnątrz. Co kilka miesięcy odkurzaj wężownice skraplacza znajdujące się z tyłu urządzenia. Utrzymuj zalecaną temperaturę wewnętrzną - każde 2°C więcej oznacza wzrost zużycia energii o około 15%. Jeśli masz starszą lodówkę, potencjalnie największe oszczędności może przynieść Ci jej wymiana.

Według niektórych źródeł, średni wiek lodówek w Polsce to 8 lat – co jest wynikiem całkiem niezłym, bo na Słowacji to lat aż 15! Roczne zużycie energii przez takie modele może wynosić ponad 750 kWh. Nowoczesną lodówkę z etykietą energetyczną C można tymczasem kupić za 2500 złotych, a jej roczne zużycie energii szacuje się na zaledwie 170 kWh.

Przy obecnych cenach energii elektrycznej czas zwrotu tej inwestycji wyniósłby zaledwie kilka lat, co pozwoliłoby zaoszczędzić pieniądze przez resztę okresu eksploatacji lodówki. Dodatkową korzyścią jest automatyczne rozmrażanie i inne ciekawe funkcje nowoczesnych lodówek.

Pompa cyrkulacyjna

Mówiąc o wymianie urządzeń, najłatwiejszym źródłem oszczędności jest wymiana starej pompy cyrkulacyjnej. Urządzenie to zapewnia ciśnienie wystarczające do doprowadzenia wody do każdego miejsca w domu, gdzie jest ona potrzebna. Musi przy tym pokonać straty ciśnienia wynikające z zagięć rur i zaworów.

Stare pompy pracują ze stałą prędkością przez cały dzień, aby zapewnić maksymalne możliwe ciśnienie w danym momencie. Jest ono jednak potrzebne tylko przez niewielką część dnia, kiedy zużywamy najwięcej wody. Z tego powodu urządzenie marnuje dużo energii elektrycznej.

Nowoczesne pompy cyrkulacyjne regulują swoją prędkość w zależności od rzeczywistych potrzeb, oszczędzając energię. Nowe urządzenie klasy energetycznej A oszczędza 60% energii zużywanej przez pompę klasy D. W domu o powierzchni 120 m2 pozwala to zaoszczędzić około 470 kWh rocznie.

A do tego jest to bardzo tani zakup - klasę energetyczną A można znaleźć za kilkaset złotych. Przy obecnych cenach energii elektrycznej taki zakup zwróci się w ciągu zaledwie półtora roku. W badaniu przeprowadzonym przez Europump zwrócono uwagę na tę możliwość. Stwierdzono, że zastąpienie wszystkich europejskich pomp cyrkulacyjnych z etykietą energetyczną D pompami klasy A pozwoliłoby zaoszczędzić roczną produkcję kilku elektrowni jądrowych.

Pralka

Kolejnym urządzeniem, którego trudno używać mniej, jest pralka. Zjada ona naprawdę sporo pieniędzy, jeśli pierzemy w wysokich temperaturach. Przy użyciu nowoczesnych detergentów wystarczy natomiast zaledwie 30-40°C. Obniżenie temperatury prania o 30°C może zmniejszyć zużycie energii o jedną czwartą, ponieważ do podgrzania wody nie potrzeba wówczas aż tyle energii.

Możesz również zaoszczędzić pieniądze, piorąc w ramach taryfy nocnej, pobieranej wieczorem po godz. 22.00 lub wcześniej rano (dotyczy osób mieszkających w domu, mających grube ściany lub tolerancyjnych sąsiadów 😉). Nie używaj programów typu "pranie wstępne", chyba że Twoje ubrania są naprawdę brudne, i włącz tryb ekologiczny. Zmieniając pralkę, zwróć też uwagę na zużycie wody, ponieważ każdy litr wymaga dodatkowej energii do podgrzania.

Zakup nowej pralki nie jest aż tak opłacalny, jeśli jednak masz już 20-letnią pralkę, która i tak za kilka lat będzie wymagała wymiany, możesz skorzystać, jeśli zrobisz to wcześniej. Według niektórych źródeł nowe urządzenie pozwoli zaoszczędzić około 100 złotych rocznie w porównaniu ze starym modelem.

Jeśli więc kupisz nową pralkę za 1400 złotych, oszczędności zwrócą się w ciągu 14 lat. Przy 20-letnim okresie eksploatacji, oszczędności będą się pojawiać przez każde kolejne 6 lat, co da nam około 600 złotych oszczędności.

Suszarka bębnowa

W przeciwieństwie do poprzednich urządzeń, suszarki możesz używać rzadziej. Gdy na zewnątrz świeci słońce, susz pranie sposobem tradycyjnym. W momencie, gdy wyjmujesz mokre ubrania z pralki, może Ci się wydawać, że niewielkie oszczędności nie są warte czekania. Jeśli jednak na suszenie zużywasz rocznie 550 kWh, zmniejszenie tego zużycia o połowę pozwoli Ci zaoszczędzić 100-200 złotych rocznie.

Możesz również zmniejszyć zużycie energii przez suszarkę, umożliwiając łatwiejszy przepływ ciepłego powietrza wewnątrz urządzenia. Możesz to osiągnąć poprzez regularne czyszczenie filtra i rozplątywanie ubrań przed włożeniem ich do suszarki. Przy zakupie nowego urządzenia opłaca się z kolei dłużej oszczędzać i wybrać droższy, energooszczędny model.

Telewizor

W niektórych domach to urządzenie może odpowiadać nawet za 15% kosztów energii elektrycznej. Jeśli dopiero planujesz zakup telewizora, poszukaj modelu z wyświetlaczem OLED lub LED. Charakteryzują się one znacznie wydajniejszym zużyciem energii niż telewizory plazmowe czy LCD.

Sprawdź w ustawieniach, czy istnieje tryb oszczędzania energii, lub ręcznie zmniejsz podświetlenie i jasność do niższych wartości. Nie zostawiaj telewizora włączonego w tle, gdy rozmawiasz z kimś lub czytasz książkę.

Tryb gotowości, w którym wskaźnik telewizora jest włączony i gotowy do włączenia za pomocą pilota, również zużywa energię elektryczną. W przypadku nowszych telewizorów nie jest to duża ilość (62 kWh rocznie), ale w połączeniu z trybem czuwania innych urządzeń (np. drukarki - 136 kWh rocznie) daje to całkiem spore zużycie. Lepiej więc odłączać od prądu te urządzenia - przynajmniej na noc.

Kuchenka

W kuchni też możesz wdrożyć kilka nawyków pozwalających zaoszczędzić pieniądze. Szybkowar zużyje o połowę mniej energii niż zwykły garnek. Odkładający się tłuszcz znacznie zmniejsza wydajność piekarnika - dodaj więc piekarnik do swojej checklisty podczas sprzątania domu. Nie otwieraj też drzwiczek, gdy jest na chodzie, bo wówczas gorące powietrze ucieknie, a wnętrze piekarnika zużyje więcej energii, aby wrócić do optymalnej temperatury.

Jeśli w kuchni masz nieefektywną kuchenkę gazową lub stary piekarnik elektryczny, zastanów się, czy ich wymiana nie przyniesie oszczędności. Kupując nowoczesny piekarnik elektryczny możesz zaoszczędzić do 330 kWh energii elektrycznej rocznie.

Jeśli chodzi o kuchenki, ludzie najczęściej wybierają pomiędzy płytą indukcyjną a energooszczędnym modelem gazowym. Zarówno cena zakupu, jak i koszty eksploatacji są niższe w przypadku gazu. Jednak wyposażenie, takie jak przyłącze gazowe, może znacznie podnieść koszt zakupu. Jednocześnie kuchenki gazowe są mniej bezpieczne i trudniejsze do czyszczenia.

Znasz inne sposoby, dzięki którym można zaoszczędzić przy energochłonnych urządzeniach? A może wiesz o innych urządzeniach, które zwiększają rachunki za prąd – niepotrzebnie, bo można używać ich mniej? Podziel się swoimi wskazówkami z innymi inteligentnymi inwestorami w komentarzach.

Jeśli podobał Ci się ten artykuł, koniecznie przeczytaj nasze powiązane artykuły o wydatkach na gaz, energię elektryczną, paliwo i niepotrzebnych, impulsywnych zakupach.